SAYIN AVCI, O DEDİĞİNİZ MÜMKÜN DEĞİL!

Yaklaşık bir yıldır SBS’nin kaldırılması tartışılıyor. Peki, SBS neden kaldırılmak isteniyor sorusunun cevabı nedir?  

a- Öğrencileri sınav stresinden kurtarmak, onları teste dayalı eğitimden uzaklaştırıp kendini gerçekleştiren bireyler olarak yetiştirmek.  

b- Sınavı kaldırmak suretiyle öğrencilerin dershaneye olan gereksinimlerini ortadan kaldırmak ve böylece aileleri maddi külfetten kurtarmak. Bu maddeler belki çoğaltılabilir ama en akla yakın ve sürekli ifade edilen gerekçeler bunlar.

Asıl sorun burada çıkıyor karşımıza: SBS gerçekten kaldırılabilir mi? Kaldırıldıktan sonra işler daha iyi mi olur? Kaldırılınca SBS’nin yerine yeni bir şey gelir mi veya gelmeli mi? Mevcut SBS uygulaması geçerlik- güvenirlik ve diğer anlamlarda ölçme değerlendirme ilkelerine hizmet ediyor mu?

Daha önce de ifade edilen bir cümle bugün itibariyle Sayın Bakan’ın ağzından yeniden döküldü: “Okullarda yazılı sınavlar merkezi yapılacak. Kapısında çok yığılma olan liseler ayrı sınav yapabilecek"

Konunun önemi nedeniyle daha önce belirttiğim hususları yeniden özetlemek istiyorum:

1-      Yıllardan beri bu camianın içerisinde ve her kademesini tanıyan biri olarak söylüyorum ki ortaokulu bitiren öğrenciler arasında liseleri seçme sınavı adı ne olursa olsun yapılmak zorundadır. Kim ne derse desin okullar birbiriyle eşit değildir. Her okulun kendine özgü bir birikimi ve kültürü vardır. Gümüşhane’deki bir öğrencinin İzmir Fen Lisesinde eğitim görmesi engellenmemelidir.

2-      Her öğrencinin bulunduğu ilde lise okuma zorunluluğu çok büyük bir haksızlıktır. Ardahan’da ortaokulu bitiren zeki bir öğrenci liseyi Ardahan’da okumaya mecbur tutulursa bu çok büyük bir haksızlık olur. Bir başka örnek: Ardahan valisi lise çağına gelmiş çocuğunu Ankara Fen Lisesine gönderemeyecek midir?

3-      Zaten evrildi çevrildi bunun pek de çıkış yolu bulunamadı. Şimdiki çözüm ‘Yazılı sınavlar merkezi olacak.’ denildi. Bu nasıl mümkün olacak?

a-      Yazılı sınavlar klasik mi olacak test mi? Klasik olursa ölçme değerlendirme mümkün olabilecek mi? Yok eğer test olacaksa bu, ivil ivil SBS’cikler ortaya çıkarmak değil mi? Sadece 8. Sınıflarda bile yazılı sınavlar ortak yapılsa tek dönemde 6 branşta (Fen Bilgisi 3, Matematik 3, Sasyal Bilgiler 3, Türkçe 3, İngilizce 3, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 2 olmak üzere)  en az 17 sınav yapar, yıl boyu ise 34 sınav yapılmak zorunda kalınır. Tüm ortaokul boyunca ortak yazılı sınav yapılması durumunda bu sayı bir öğrenci için en az 136 sınav olması anlamına gelir.

b-      Sınavlar okullarda kendi dersinde ve dersliğinde mi yapılacak? Böyle bir durumda sınav güvenirliği nasıl sağlanacak? İllerde yapılan deneme sınavlarında bile aynı okulun öğretmenlerinin gözetmen olarak görevlendirilmesi bile suiistimallere yol açarken böyle önemli sınavlarda sınav güvenliği daha da önem kazanmaktadır.

c-       Dersler nasıl denk gelecek? Örneğin TMYS (Türkçe Merkezi Yazılı Sınavı) hangi gün yapılacak? Hafta içi olursa herkesin aynı anda Türkçe dersinde olması nasıl mümkün olacak?

d-      Sınavlar hafta sonu mu olacak? Hafta sonu olacak sınavlarda görev alan öğretmene ücret verilecek mi? Sorular Ankara’da  basılıp kuryelerle Türkiye sathına dağıtılacak mı? Eğer öyle olacaksa bu bildiğiniz SBS değil mi? Biz bu şekilde 1 olan SBS sayısını en az 34’ye çıkarmış olmayacak mıyız?

4-      Özel okullar nasıl öğrenci alacak? Özel okullar da sadece kendi bulunduğu ilden öğrenci almak zorunda mı olacak? Böyle olmayacaksa özel okullara ciddi bir ayrıcalık sağlanmış olmayacak mı?

5-      Kapısında yığılma olan okullar sınavlarını kendileri mi yapacak? Bu sınavlara ne kadar güvenilebilecek? Hatırlı kişilerin araya girmesiyle okullar baskı altına alınabilecek mi? Sınav sorularını Ankara belirleyecek ve sınavı merkezi olarak yürütecekse bu zaten şu an yapılan SBS’den farklı mı olacak? Kapısında yığılma olan okullar sınav tarihlerini kendileri mi belirleyecek? Kapısında yığılma olan 10 okula gitmek isteyen bir öğrenci kapısında yığılma olan bu okulların her biri için ayrı ayrı sınava mı girecek? Kapısında yığılma olan okulların sınavları aynı gün ve saate denk gelirse büyük bir mağduriyet olmayacak mı? Bir şekilde bu okullara gidemeyen öğrenciler kapısında yığılma olmayan okullara gitmek zorunda mı kalacak? Bu öğrenciler istedikleri halde büyük illerin iyi okulların kapısına yığılamayacaklar mı?

Fazla uzatmak istemiyorum. Muhal içinde muhal. Bakanlık ortaöğretime yerleşme konusuyla çok oynadı. Arada harcanan ve mağdur olan minik öğrencilere yazık oluyor. Mevcut SBS sistemi kimsenin itiraz etmediği adil bir sistemdir. Önerimiz: şu an uygulanan sistemin bozulmadan aynen devam ettirilmesidir.

Metin KOÇER
metinkocer06@gmail.com